Kawa jest bez wątpienia jednym z najpopularniejszych napojów na świecie, spożywanym codziennie przez miliony osób. Jest ceniona nie tylko za swoje właściwości pobudzające, ale również ze względu na wyjątkowy smak i aromat. Wśród wielu korzyści płynących ze spożywania kawy pojawiają się jednak obawy związane z jej wpływem na zdrowie, m.in. te dotyczące działania odwadniającego. Sprawdź, czy kawa odwadnia organizm i dowiedz się, jakie są najnowsze badania naukowe w tym zakresie!
Czy kawa odwadnia? Badania naukowe
Kofeina jest zaliczana do diuretyków, czyli substancji odpowiedzialnych za zwiększone wydzielanie moczu. Najnowsze badania naukowe wskazują jednak (R. J. Maughan, J. Griffin, Caffeine ingestion and fluid balance: a review, https://www2.hcmuaf.edu.vn/data/lhquang/file/Coffee/Caffeine%20ingestion.pdf), że przy umiarkowanym spożyciu kawy efekt ten jest na tyle słaby, że zwykle nie powoduje negatywnego wpływu na bilans wodny i elektrolitowy. Działanie moczopędne może wystąpić dopiero, gdy przyjmiemy od 250 do 300 mg kofeiny w dość krótkim czasie, np. pijąc kawę za kawą lub dodatkowo wspomagając się napojami energetycznymi.
Inne badanie przeprowadzone przez profesora Rona Maughana i jego współpracowników (R. Maughan, P. Watson, P. Cordery, N. P. Walsh, A randomized trial to assess the potential of different beverages to affect hydration status,https://www.researchgate.net/publication/289521168_A_randomized_trial_to_assess_the_potential_of_different_beverages_to_affect_hydration_status_Development_of_a_beverage_hydration_index) wykazuje wręcz, że kawa może mieć właściwości nawadniające. W badaniu przeanalizowano działanie 13 napojów (w tym także kawy) na podstawie indeksu nawodnienia napojów (BHI). Okazało się, że wszystkie te napoje zawierają cenne składniki mineralne, takie jak np. potas, sód, magnez i wapń, co oznacza, że są w stanie nas nawodnić i można je wliczać w codzienny bilans płynów.
Czy kawa nawadnia tak samo jak woda?
Jak podkreśla prof. Ron Maughan, nie istnieją praktycznie żadne różnice między osobami spożywającymi kawę i wodę, jeżeli chodzi o parametry związane z nawodnieniem organizmu, takie jak całkowita zawartość wody w organizmie, dobowa objętość moczu, poziom hematokrytu, stężenie kreatyniny oraz osmolalność moczu. Oznaczałoby to, że kawa nie tylko nie odwadnia, ale też może działać nawadniająco, podobnie jak woda.
Kawa a nawodnienie organizmu – o czym warto wiedzieć?
Kawa wypijana w rozsądnych ilościach nie tylko nie powoduje odwodnienia organizmu, ale może wręcz stać się ważnym elementem zbilansowanej diety osób aktywnych fizycznie. Zaleca się jednak spożywanie maksymalnie 3-5 filiżanek dziennie lub do 400 mg kofeiny z różnych źródeł (herbata, yerba mate, napoje z guaraną). W przypadku zwiększonych dawek kofeiny warto zadbać o odpowiednie nawodnienie m.in. poprzez:
-
picie większej ilości wody, najlepiej w regularnych odstępach czasu;
-
sięganie po świeże owoce i warzywa, które są znakomitym źródłem wody, jak np. arbuz i ogórki;
-
unikanie mocnej kawy, co pozwoli na zmniejszenie ilości spożywanej kofeiny w ciągu dnia;
-
uzupełnianie elektrolitów, które w wysokich temperaturach i przy dużej aktywności fizycznej tracimy wraz z potem. Dobrym rozwiązaniem będzie tu np. napój izotoniczny, który zawiera sód, potas, magnez i wapń.
Dlaczego po kawie należy pić wodę?
Zgodnie z włoskim rytuałem picia kawy delektowanie się klasycznym espresso należy rozpocząć od wypicia odrobiny wody. Następnie dopiero sięgamy po kawę. Co dzięki temu zyskujemy? Zdaniem Włochów pozwala to na odkrycie prawdziwego aromatu espresso i wyczucie każdej z jego nut smakowych. Część ekspertów jest także zdania, że kawę warto popić szklanką wody. Dzięki temu dodatkowo uzupełniamy ewentualne niedobory minerałów.
Czy kawa bezkofeinowa odwadnia?
Kawa bezkofeinowa zawiera śladowe ilości kofeiny, co w efekcie jeszcze bardziej obniża jej potencjał do odwodnienia organizmu. Jak wskazują badania, spożywanie kawy bezkofeinowej może mieć podobny wpływ na poziom nawodnienia organizmu co picie wody.
Czy kawa zbożowa odwadnia?
Kawa zbożowa wbrew pozorom ma niewiele wspólnego z prawdziwą kawą przyrządzaną na bazie świeżo palonych ziaren. W rzeczywistości jest to zwykle mieszanka prażonego żyta, cykorii oraz buraka cukrowego, która jest całkowicie pozbawiona kofeiny. Oznacza to, że kawa zbożowa nie prowadzi do zwiększonej utraty płynów, a wręcz przeciwnie. Ze względu na swój skład taka kawa jest uważana za neutralny napój, podobnie jak woda, który nie wpływa niekorzystnie na bilans wodny organizmu.
Prosty przepis na kawę nawadniającą
Latem, kiedy nasz organizm potrzebuje zwiększonego nawodnienia, a my lubimy oddawać się kawowym rytuałom, warto wypróbować przepis na kawę w odsłonie zupełnie innej niż zwykle. Połączenie klasycznego espresso z wodą kokosową, cytryną i miętą sprawia, że taka kawa nie tylko dostarczy ogromną dawkę energii o poranku, ale też zapewni przyjemne orzeźwienie i doskonale nawodni organizm. Oto, jak przygotować letnią kawę nawadniającą.
Składniki
-
1 filiżanka schłodzonego espresso (przygotowanego np. na bazie kawy ziarnistej Segafredo Intermezzo 1kg)
-
200 ml wody kokosowej
-
sok z połowy cytryny
-
listki świeżej mięty i plasterki cytryny (do dekoracji)
-
kilka kostek lodu
Sposób przygotowania
-
Zaparz espresso i pozwól kawie całkowicie ostygnąć.
-
W wysokiej szklance wymieszaj zimną kawę z wodą kokosową. Woda kokosowa jest naturalnie nawadniająca, dzięki czemu napój świetnie sprawdzi się latem.
-
Wyciśnij sok z połowy cytryny i dodaj do napoju. Dzięki temu dodasz kawie świeżości i zapewnisz sobie naturalny zastrzyk witaminy C.
-
Dodaj kilka kostek lodu, a jeśli chcesz, udekoruj napój plasterkiem cytryny i listkami mięty.
Czy kawa odwadnia? Podsumowanie
Badania naukowe dowodzą, że choć kofeina wykazuje lekkie działanie diuretyczne, to sama kawa nie prowadzi do odwodnienia, a wręcz może wspierać nawodnienie organizmu. Aby móc maksymalnie skorzystać z jej właściwości, warto od czasu do czasu sięgać po kawy nawadniające, np. z dodatkiem wody kokosowej i soku z cytryny, które wpływają korzystnie na codzienny bilans wodny.
Źródła:
-
R. J. Maughan, J. Griffin, Caffeine ingestion and fluid balance: a review, https://www2.hcmuaf.edu.vn/data/lhquang/file/Coffee/Caffeine%20ingestion.pdf [dostęp online: 08.08.2024].
-
R. Maughan, P. Watson, P. Cordery, N. P. Walsh, A randomized trial to assess the potential of different beverages to affect hydration status,https://www.researchgate.net/publication/289521168_A_randomized_trial_to_assess_the _potential_of_different_beverages_to_affect_hydration_status_Development_of_a_beverage_hydration_index[dostęp online: 8.08.2024].